بایگانی ماه مهر 1398

طبق گزارش محققان سرطان روده بزرگ یا کلورکتال سالانه موجب مرگ حدود ۷۰۰ هزار نفر در جهان می شود اما این رقم بدون انجام کلونوسکوپی پیش تشخیصی قبل از سرطان به مراتب بالاتر است.

محققان دانشگاه ساوت استرالیا دریافتند انجام یک بار کلونوسکوپی قبل از تشخیص بیماری موجب کاهش ۱۷ درصدی نرخ مرگ ناشی از سرطان کلورکتال می شود؛ که این میزان کاهش برای دو بار انجام کلونوسکوپی ۲۷ درصد و برای سه بار یا بیشتر ۴۵ درصد است.

از بین ۱۲,۹۰۶ گزارش بررسی شده، ۳۷ درصد بیماران کلونوسکوپی های پیش تشخیصی را انجام داده بودند و در مقایسه با افرادی که بعد از بروز علائم سرطان بیماری شان تشخیص داده شده بود، زندگی طولانی تری داشتند.

دکتر «مینگ لی»، سرپرست تیم تحقیق، در این باره می گوید: «آن دسته از بیمارانی که کلونوسکوپی های پیش تشخیصی انجام داده بودند مدت زمان زنده ماندشان به مراتب افزایش بیشتری داشت.»

طبق گزارش شورای سرطان استرالیا، سرطان روده بزرگ سومین سرطان شایع در جهان است و در صورت تشخیص زودهنگام ۹۰ درصد بیماران درمان می شوند.

در افرادی که مبتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی هستند یا چربی خون بالا دارند، این میزان باید کمتر باشد. چربی ها و روغن علاوه بر تامین انرژی، منبع تامین اسیدهای چرب ضروری و ویتامینهای محلول در چربی مانند ویتامین a، d، e و k  هم هستند.

باید توجه داشت مصرف زیاد چربی ها در برنامه غذایی روزانه علاوه بر اینکه خطر بروز بیماری‌های قلبی -عروقی را افزایش می دهند، چربی زیاد موجود در رژیم غذایی باعث بروز اضافه وزن و چاقی و بیماری دیابت می شود. مصرف زیاد موادغذایی پرچرب به خصوص چربی‌های حیوانی خطر ابتلا به برخی از انواع  سرطان ها  از جمله سرطان سینه، روده بزرگ و پروستات را نیز افزایش می دهد.

بهترین نوع روغن مصرفی روغن های مایع  بوده و  روغن های مایع فاقد اسید های چرب اشباع شده و اسید چرب ترانس هستند.

اغلب روغن های نباتی به شکل طبیعی مایع هستند، برای افزایش ماندگاری و شکل پذیری بیشتر در فرآیندی آن‌ها را هیدروژنه و به اصطلاح جامد میکنند. در این فرآیند تبدیل روغن مایع به جامد اسید چرب  ترانس تشکیل می شود. اسیدهای چرب ترانس جذب اسید های چرب ضروری را در بدن مختل می کنند. اسیدهای چرب ترانس در مارگارین، روغن های نباتی جامد، کره و شیرینی ها و غذاهای سرخ کرده و آماده وجود دارند. و این نوع اسید چرب باعث افزایش کلسترول بد یعنی    LDL   و کاهش کلسترول خوب یعنی HDL می گردد که در نهایت بیماری های قلبی و عروقی را بدنبال دارد.

اسید های چرب اشباع شده نیز می توانند موجب افزایش کلسترول  بدن بشوند. هم چنین، با رسوب در رگهای قلب تنگی، انسداد عروق و بیماری های قلبی عروقی و سکته قلبی را به دنبال دارند.

روغن جامد به دلیل دارا بودن اسید چرب ترانس و  اسید چرب اشباع به هیچ عنوان نباید  مصرف شود و برای طبخ غذا باید از روغن مایع و برای سرخ کردن حتما از روغن مایع مخصوص سرخ کردن استفاده کرد.

استفاده از حرارت بالا موجب تولید ترکیبات سمی و سرطان زا در روغن می شود، بنا براین از روغن مایع مخصوص سرخ کردن برای غذاهای سرخ کردنی استفاده کنید البته این روغن ها نسبت به روغن مایع معمولی پایداری حرارتی بیشتری دارد ولی در هر حال نباید با حرارت شدید مواد غذایی را سرخ کرد.

از روغن مایع مخصوص سرخ کردن ۲ تا ۳ بار با فاصله زمانی کوتاه مثلا در طول یک روز می توان استفاده کرد، سپس باید آن را دور ریخت و هرگز روغن حرارت دیده و استفاده شده را برای مصارف بعدی نگهداری نکنید.

روغن مایع نسبت به نور و حرارت حساس است و باید در ظروف در بسته و به دور از نور و حرارت نگهداری شود. ظروف شفاف، ظروف مناسبی برای نگهداری روغن ها نیستند و از حرارت دادن حلب یا قوطی روغن جامد بعلت ایجاد ترکیبات سمی خودداری شود.

مناسب ترین روغن برای پخت و پز روغن مایع است ولی در صورت نیاز به روغن جامد توصیه می شود از روغن های نباتی نیمه جامد که حاوی مقادیر کمتر اسید های چرب اشباع و ترانس هستند استفاده شود. روغن مایع معمولی، روغن زیتون، کره و مارگارین نسبت  به حرارت مقاومت کمی دارند، بنا براین  برای سرخ کردن مواد غذایی مناسب نیستند.

ظروف روغن باید محکم و بدون عیب باشند تا روغن را تا پایان مصرف خوب نگهداری کنند و بهتر است فلزی یا پلی اتیلنی کدر  باشند چرا که روغن نسبت به نور بسیار حساس است و با توجه به نقش هوا، حرارت و نور در تند شدن روغن، روغن ها باید در محل خشک و خنک و دور از نور و هوا نگهداری شوند.

درب روغن را پس از هر بار مصرف باید بست و در جای خنک و دور از نور نگهداری کرد، برای جلوگیری از فساد روغن از ظروف کوچکتر استفاده کنید تا پس از باز کردن روغن زودتر مصرف شود و کمتر در معرض هوا و نور قرار گیرد.

بر روی ظروف بسته بندی روغن ها باید نام تجاری کالا، نوع فرآورده، شماره پروانه ساخت وزارت بهداشت، نام شرکت سازنده و آدرس آن، شرایط نگهداری و مصرف، تاریخ تولید و انقضا درج شده باشد و بهتر است که نوع و میزان اسیدهای چرب  موجود در روغن بر روی برچسب ها نوشته  شود.

روغن نباتی به طور طبیعی کلسترول ندارد، بنابراین ذکر جمله بدون کلسترول در بسته بندی این روغن ها  لزومی ندارد و فقط جنبه تبلیغاتی دارد.

روغن های خوراکی نباید حاوی اسید چرب ترانس باشند و یا اینکه حداکثر مجاز اسید چرب ترانس در روغن های خوراکی  کمتر از ۲ درصد تعیین شده. روغن های مایع که در کشور تولید می شوند فاقد ترانس هستند. براساس استاندارد های تعیین شده در کشورما، حداکثر میزان مجاز اسید چرب ترانس کمتر از ۲ درصد است. بنابر این  باید از روغن های مایع استفاده شود.

براکی تراپی 

برای به حداقل رساندن عوارض ناشی از شیمی درمانی، شما نیاز به دریافت دستورهای غذایی از سوی پزشک تان هستید.

 به نقل ازReadersdigest با این حال این نکته ثابت شده که برخی مواد غذایی عوارض این روند درمانی را کمتر و تکمیل دوره شیمی درمانی را برای بیماران راحت تر می کنند:

هویج: مصرف منظم آب هویج و سبزیجات برگ دار باید بخشی از برنامه درمانی هر بیمار سرطانی باشد. هویج سرشار از کاروتنوئیدها با خواص آنتی اکسیدانی است. مصرف منظم آب هویج باعث کاهش اندازه تومور و بهبود سرطان هایی مانند سرطان سینه می شود.

برنج و موز: در صورت ابتلا به اسهال ناشی از شیمی درمانی، مصرف غذاهایی مانند برنج، موز، سیب پخته شده و نان تست خشک به بیماران توصیه می شود. از خوردن غذاهای چرب و یا میوه های خام اجتناب کنید زیرا این غذاها اسهال را بدتر می کنند.

غلات سبوس دار: در صورت ابتلا به یبوست ناشی از شیمی درمانی، نوشیدن مایعات فراوان به همراه غذاهای حاوی فیبر نامحلول مانند نان سبوس دار یا غلات، میوه های خشک، نخود فرنگی و … توصیه می شود. انستیتوی ملی سرطان در آمریکا، نوشیدن روزانه 8 تا 12 لیوان مایعات برای افراد تحت شیمی درمانی را توصیه می کند.

وعده های غذایی کوچک: از دست دادن اشتها یک عارضه جانبی شایع در شیمی درمانی است. اما بیماران به جای خوردن سه وعده غذایی بزرگ، می توانند از پنج یا شش وعده غذایی کوچک بهره ببرند. هر بیمار مبتلا به سرطان نیاز به یک رژیم غذایی متفاوت دارد بنابراین برای دریافت رژیم مناسب، باید با پزشک تان مشورت کنید.

آب زنجبیل: شیمی درمانی اغلب با حالت تهوع همراه است اما مصرف آب زنجبیل همراه با چند قطره لیمو این اثر را کاهش می دهد. می توانید از آب نبات های حاوی زنجبیل قبل از وعده های غذایی استفاده کنید و یا این که به وعده های غذایی خود زنجبیل اضافه نمایید. مصرف زنجبیل مشکلات گوارشی ناشی از شیمی درمانی را کاهش می دهد.

آب پرتقال: خشکی دهان یکی از عوارض شیمی درمانی است. اما نوشیدن مایعاتی مانند آب مرکبات یا لیموناد به تولید بزاق بیشتر کمک کرده و خطر ابتلا به زخم های دهانی را کاهش می دهد.

پیاز و سیر: یک رژیم غذایی سالم برای بیماران سرطانی همیشه شامل پیاز و سیر است. پیاز و سیر سرشار از آنتی اکسیدان ها هستند و منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن می شوند. پیاز حتی رشد برخی سلول های سرطانی را متوقف می کند.

پروتئین: در طول شیمی درمانی، بیماران باید پروتئین بیشتری دریافت کنند تا عضلات در هنگام درمان، قوی باشند.

سلنیوم: آجیل، غذاهای دریایی، جوی دو سر، برنج قهوه ای و … منابع عالی سلنیوم هستند. سلنیوم یک ماده معدنی ضد سرطان است. مطالعات نشان می دهد که ترکیبات سلنیوم سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و خطر ابتلا به برخی سرطان ها مانند سرطان خون و ملانوما را کاهش می دهد.